Iedere cel van een organisme bevat DNA. DNA fungeert als een code, die specifiek wordt afgelezen, waardoor er biochemische processen in gang worden gezet. Genetische informatie wordt opgeslagen in het DNA en wordt hierdoor doorgegeven aan de volgende generatie.

Sojabonen met varkenseiwitten. Klinkt vrij futuristisch, maar deze gentech sojaboon bestaat echt. Het Britse bedrijf Moolec spreekt zelf van een ‘baanbrekende prestatie’ en heeft onlangs patent aangevraagd.

Grote veredelingsbedrijven zijn al jaren bezig door middel van gentech eigenschappen in gewassen te krijgen die goed passen in hun verdienmodel. Deze technieken worden in Europa alleen nog nauwelijks toegepast aangezien er extra toelatingstrajecten voor gelden om de veiligheid te kunnen garanderen.

De Europese Commissie wil die strenge controles voor nieuwe technieken, zoals CRISPR-Cas, afschaffen. Ook willen ze dat de vermelding op het etiket dat een product genetisch is gemanipuleerd niet meer verplicht is.

Om CRISPR-Cas toe te passen moet je eerst kennis opbouwen over de werking van genen en daarna kijken hoe je die werking kunt veranderen. Dat blijft hetzelfde als bij klassieke veredeling (kruising en selectie). In het laatste stadium kun je pas CRISPR-Cas toepassen. Daar kun je enkele jaren sneller zijn, afhankelijk van gewas en type aanpassing.

In de biologische landbouw zijn ook nieuwe rassen ontwikkeld die beter tegen droogte kunnen (zoals droogte resistente mais) of resistenter zijn tegen ziektes (zoals Phytophthora resistente aardappelrassen), maar daarvoor worden alleen klassieke veredelingstechnieken gebruikt.

Die strenge controles zijn er niet voor niets. Bovendien zullen gentech gewassen zich onopgemerkt in onze voedselketen verspreiden. Gewijzigd DNA zit immers in alle delen van de plant. Ook in het stuifmeel en het zaad.

Dus als de buurman gentech spinazie teelt dan kan het zaad van uitgeschoten planten door de wind of insecten naar andere akkers worden overgebracht, waar het zich gaat vermenigvuldigen.

We telen immers niet onder een glazen stolp. Je kunt pas na tientallen jaren vaststellen wat de lange termjin gevolgen zijn van het in de natuur brengen van gentech. Als achteraf blijkt dat gentech toch niet zo veilig was is het niet meer terug te draaien, omdat het volledig in ons systeem is opgenomen.

Biologische boeren willen en mogen geen gebruik maken van gentech. Dat is vastgelegd in de Europese Verordening voor Biologische Landbouw. Zodra CRISPR-Cas gewassen worden toegepast op Europese akkers zal het bijna onmogelijk worden voor de biologische landbouw om aan te tonen dat er geen sporen zijn overgewaaid naar hun akkers.

We komen dan in een omgekeerde wereld: gebruikers van gentechnologie hoeven niet meer aan te tonen dat het veilig is en de biologische landbouw moet juist meer kostbare analyses uitvoeren om te zorgen dat ze ervan vrij blijft om te kunnen voldoen aan eisen van afnemers en regelgeving.

Versoepeling van de EU-gentech regelgeving conflicteert dus met andere EU-regelgeving en met de ambitie van Europa om de biologische landbouw juist te stimuleren.